Zwarte- of puntlipneushoorn
De Zwarte neushoorn (Latijnse naam is Diceros Bicornis) heeft een puntige lip en wordt daarom ook wel puntlipneushoorn genoemd. Hij is net als de witte neushoorn grijs van kleur.
Er zijn enkele ondersoorten van de zwarte neushoorn:
- van de de meest bedreigde ondersoort van de zwarte neushoorn, leven er slechts nog enkele dieren: Diceros Bicornis in Namibië, Zuid Afrika, ook wel bekend als “woestijnneushoorn”, weet zich staande te houden onder zeer barre omstandigheden.
- Diceros Bicornis Michaeli in Kenia, Noord Tanzania en Zuid Afrika (Addo National Park). Alle Europese dierentuinen (met uitzonedring van de Frankfurter Zoo) werken mee aan het fokprogramma van deze ondersoort.
- Diceros Bicornis Minor in Swaziland, Zuid Afrika, Zimbabwe, Zambia, Malawi en Zuid Tanzania. Dit is de meest voorkomende ondersoort en ook de meest geherintroduceerde ondersoort. Kleine aantallen zijn opnieuw uitgezet in Swaziland, Zambia en Malawi. Conclusie: in 2004 is het geschatte totaal aantal zwarte neushoorns die in Afrika leven ongeveer 3.600 dieren.
In de diverse dierentuinen over de gehele wereld is het geschatte totaal aantal zwarte neushoorns (Diceros Bicornis Michaeli en Diceros Bicornis Minor) ongeveer 240 dieren.
In het verleden kwamen zwarte neushoorns ook voor in de volgende landen; Somalië, Ethiopië, Soedan, Tsjaad, Rwanda, Nigeria, Centraal Afrikaanse Republiek, Angola, Oeganda, Mozambique en Malie. De neushoorns zijn uit deze landen verdwenen door verschillende oorzaken: stroperij, plezierjacht, politieke instabiliteit, burgeroorlogen en de uitbreiding van landbouwgrond. Overzicht van het verloop van de aantallen zwarte neushoorns:
- 1960 ongeveer 100.000 dieren
- 1970 ongeveer 60.000 dieren
- 1980 ongeveer 15.000 dieren
- 1990 ongeveer 3.000 dieren
- 1995 ongeveer 2.400 dieren
- 2004 ongeveer 3.600 dieren
Door de opgezette beschermingsprojecten gaat het langzaamaan wat beter met de zwarte neushoorn. Toch is het belangrijk vooral waakzaam te blijven want het kan gemakkelijk weer omslaan. Politieke instabiliteit zoals bijvoorbeeld recentelijk in Zimbabwe zorgt ervoor dat het met de zwarte neushoorns in Zimbabwe weer bergafwaarts gaat.